काठमाडौं । मिस केटी (नाम परिर्वतन) लाई मेरुदण्डको तल्लो भागको हड्डी भाँचिएको तथा मेरुदण्डको आकार विकृत भएपछि काठमाडौं मेडिकल कलेज शिक्षण अस्पतालको न्यूरोसर्जरीमा भर्ना गरिएको थियो । उनले आफ्नो मेरुदण्ड ठीक गर्न मिनिमल इनभेसिभ स्पाइन सर्जरी (एमआईएसएस) गराइन् ।
यो उपचारमा उनले नत परम्परागत रुपमा चिरेर गरिने अप्रेसन पद्दति जस्तो लामो समय अस्पताल भर्ना भएर बस्नु पर्यो नत ढाडमा ठूलो घाउ नै बनाउनु पर्यो । केएमसीका दक्ष तथा अनुभवी चिकित्सकहरुले मेरुदण्डको भाच्चिएको हड्डीलाई सिधा बनाउन अत्याधुनिक एमआईएसएस प्रविधिबाट इमेज डाइरेक्सन अनुसार मेरुदण्डको भाच्चिएको हड्डीलाई सिधा बनाउन ससाना प्वालहरु मार्फत पेचहरु राखेका थिए ।
‘उहाँको भाच्चिएको मेरुदण्डमा इमेज डाइरेक्सन मार्फत पेचहरु राखिएको हो । यसका लागि हामीले उहाँको ढाडमा ससाना प्वालहरु बनाएर मेरुदण्डमा पेचहरु पुर्याएका थियौं । इमेज डाइरेक्सनबाट कुन ठाउँको अप्रेसन गर्नुपर्ने हो त्यहीँ पुग्न सकिने भएकाले उहाँको अप्रेसन पूर्णरुपमा सफल भयो । यसबाट उहाँको ढाढलाई पुरानै अवस्थामा फर्काउन सहज भयो ।’ यो प्रविधिले चिरेर गरिने ठूल्ठूला अप्रेसनहरुलाई विस्थापित नै गरिदिएको भन्दै केएमसी न्यूरोसर्जरी विभागका विभागीय प्रमुख समेत रहेका प्रा.डा. अमित थापाले बताए ।
एमआईएसएस प्रविधिले खासगरी नसा तथा मेरुदण्डका बिरामीलाई ठूलो राहत मिलेको छ । परम्परागत शल्यक्रियामा ढाडमा ठूलाठूला घाउ बनाएर मेरुदण्डको उपचार गरिन्थ्यो । यो प्रविधि केएमसीले भित्र्याएसँगै बिरामीको शरीरमा ठूलो घाउ बनाउनु पर्ने, चिरेको घाउ ठिक हुन महिनौं लाग्ने, अत्याधिक पिडासँगै लामो समयसम्म अस्पतालमा बेड रेस्ट समेत गर्नुपर्ने बाध्यता हटेको छ ।
यस्तै, यो प्रविधि भित्रिएसँगै नसा तथा मेरुदण्ड र ढाडको समस्या भएकाहरुको जटिल उपचारमा ठूलो सफलता मिल्दै गएको छ । ‘न्यूनतम क्षतीको कारण अप्रेसन पश्चात भोलिपल्ट नै बिरामी हिँडडुल गर्न सक्षम हुन्छ र ठूलो घाउ नभएको हुँदा दुखाइ पनि कम हुन्छ ।’ प्रा.डा. थापा भन्छन् ।
एमआईएस अप्रेसन काठमाडौं मेडिकल कलेजको न्यूरोसर्जरी विभागमा प्रदान गरिने अत्याधुनिक सर्जिकल प्रविधि हो जसले चाँड़ो निको हुने मात्र नभई राम्रो नतिजासहित प्रभावकारी अप्रेसन गर्न पनि सहयोग गर्दछ । काठमाडौं मेडिकल कलेजको न्यूरोसर्जरी विभागले स्वास्थ्य क्षेत्रमा नविनतम उपचार प्रविधिहरु भित्र्याएर सर्वसुलभ शुल्कमा विस्वस्तरीय स्वास्थ्य उपचारहरु नेपालमै गर्न सकिन्छ भन्ने उदाहरण पेश गरेको केएमसीका जनरल मेनेजर नारायण दाहालले जानकारी दिए ।
केएमसीले एमआईएस र एन्डोस्कोपिक स्पाइन सर्जरीको साथै आगामी दिनमा मेरुदण्डको शल्यक्रियामा ‘डे केयर’ सेवाहरू प्रदान गर्ने योजना बनाएको जनरल मेनेजर दाहालले बताए । ‘डे केयर’ सेवाहरु थालनी गरेसँगै शल्यक्रिया गरेकै दिन बिरामीहरु घर जानसक्ने छन् ।
अस्पतालकोे स्वास्थ्य सेवालाई आधुनिकीकरण गर्नमा तत्कालिन केएमसीका कार्यकारी अध्यक्ष डाक्टर सुनिलकुमार शर्माको महत्वपूर्ण भूमिका छ । हाल प्रतिनिधि सभा सदस्य रहेका डा. शर्माले सर्वसुलभ शुल्कमा विश्वस्तरीय स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्ने रणनीति अनुसार अस्पतालको सेवाहरु सुधार्न आधुनिक चिकित्सा क्षेत्रका नविनतम उपकरण र सेवाहरु थप गरेका थिए ।
